Karardena Zýwandê kesi bý xo, tesirê do zahf gýrd jiyandê kesi ser o verdano u verdayo zi. Dýnya u jiyandê kesi dý çiyo heri weþ, býqimet, býqüwet u yo hiskar o yo, ký kes bý zýwandê xo ya býnuþno, býwano, pa qýsey u niqaþ býkero. Zey zýwandê kesi, çina kesi pýrr u mýrd nêkeno, zewq u neþe organandê kesi dý hasýl nêkeno u zerida kesi miyan dý weþey u hereketê temin u peyda nêkeno. Bê zýwandê (Marda) kesi, zýwanna vengeya jiyandê kesi nêdegêno, pýrr nêkeno u barê serdê mýldê kesi þenýk nêkeno u nêhewadano u qüwetê do hisi u netewi nêdano kesi.
Zýwanê kesi bý xo u o zýwana qýseykerdený cesaretê do zahf gýrd dano kesi u beno sedemê xoverdayený, heq u hýquqê xo yê netewibiyayený xo dest výstený u parêznayený.
\r\nZýwanê kesi, hüwüyetê kesi bý xo dano kesi u mýlet a kesi u ser o zi beno sedemê pêzanayený, pêsýnasnayený, qimet pêdayený u piya karkerdený. Zýwan temelê þêxsiyetê insaniyo u bý ê þexsiyetana piya hisanê netewibiyayený aya keno u xo dý ano.
Wexto ký kes weþ zýwanê xo nêzano, nêþo kar biyaro u pa qýsey býkero, pa býwano u býnuþno u ê zýwaniya derd u külanê xo, mesele u pýroblemanê xo biyaro zýwan u rafino mýlet a xo ver, kes nimmerdým yan zi merdýmê do lal u kerr, bêdest u bêlýng yeno hesýbnayený u wýniyo zi. Çýmký, kes herwext dý xo zeri miyan dý kemey u vengeyê his keno.
\r\nDarêda berz a gür u výlla býfýkýrýyê. A darý serý fýnê abêna, berz u gür bena, kokdê xo ser o þax u gýli dana, gýl u þaxandê xo ser o zi zil u peri dana. Labýrê výllýk u meywe nêdana. Perê cý yê kýhoy cý ser o zey heririya berqenê. Va dano pýro þaneyênê, herþan kenê þýnê u yenê u xo ra þerpini vejenê. Lê çý fayde, kes cý ra u zýwandê cý ra çiyê fahm nêkeno u faydeyê nêvineno. Qandê çýçi? Qandê ký, a darý aþle nêbiya, výllýki niyakena, výllýkê cý boya weþý nêdanê u meywe nêtepþena. Zýwan u qýseyê a darý zi výllýk u meyweyê a daro. Wexto ký darê ser o výllýk u meywe nêbo, fýrig nêtepþo u mýletý ê meywedê cý ra faydeyê nêvino, a darý bê kolikerdený çina rê nêbena. A darý do abýyo, gýrd bo u çend seran ra fýnê, qandê çar u koliyan cýbiyo u biro veþnayený. Bê kýhobiyayený u cýbýyayený hünernadê cý çýniyo. Dara bê meywe nêþena dendýkê xo zi býrýjno erd, an zi býdestandê taytaynan ra biro karýtený u rüwayený. Wexto ký dendýk nêbo eslê cý zi vêþi nêbeno. Wexto ký a darý wýþk bo, eslê cý do zi a wýþkeya piya werte ra werzo.
Merdý mo bêzýwan zi zey a daro. Wexto ký zýwanê xo nêzano, nêþeno qeçanê xo, an zi zewbi merdýman býmýsno u faydeyê cý kesna rê býbo. Merdým o bêzýwan nêþeno cematan dý roþo, goþtarey a qýsandê inan býkero, an zi bý qýsekerdena çiyê inan rê býdo izahkerdený. Ne þeno goþtarey a derd u külan, mesele u pýroblemandê çorþmeydê xo býkero u ne zi ê xo inan rê býdo goþtareykerdený. Rewþ u waþtenanê xo u yê Mýlet a xo ne þeno biyaro zýwan u ne zi þeno pey býzano u fahm býkero çýçiyo u senino.
Zeký Mýriçýkêda bêzýwaný qefesi miyan dý bo u nêþo waþtena xo ya výradayený u azadkerdený biyaro zýwan, o zi wýniyo.
Zýwan u zýwan zanayený rayan kesi ver o akeno u kesi keno zane u bêters beno meseledê miyan u kesi ser. Beno sedemê piya kar u barkerdený u mýlet a xo rê wýhêr výjyayený.
Wexto ký kes zýwan nêzano, kes bahr bo zi kes nêþeno ê bahrdê xo ra tasê awý vejo u býdo jewnay, an zi pa býcewê erd awdo.
Wexto ký kes weþ zýwanê xo býzano, kes þeno heme çi biyaro zýwan, cý rê býgeyro çare u derman, an zi çare u derman bo. Zýwan zane bý zýwan u wendenda xo ya heme çira xeberdar u haydar beno. Çiyo ký zano u peyhesêno zi dano mýsnayený u izahkerdený.
Zýwan zane çiyê xo yê zanayi u meselanê Mýlet u Yê Welatê xo bý panuþta (qelem) xo ya, býnuþte u qýseykerdena ano zýwan u rafineno Mýlet u wendandê xo ver. Zýwan zanayený çýmanê kesi akena, býwendený u nuþnayena rayanê raþtan finena kesi ver u kesi þaþey u xetakerdený ra reynena u kena wêrê tecrübeyandê gýrdan.
Merdým o bênuþtox u bêwendox, nêzaneye u bêzýwan tým bêpaþt u bêwýhêro.
Weþ zýwan zanayený tesirê do gýrd jiyandê kesi ser o verdano u xetanê jiyandê kesi výrneno, xetanê dinc u weþan fineno kesi ver. Jiyanê do newe u teze zerida kesi dý peyda keno u verê cý výrneno u keno hetê weþey, rýndey, raþtey u þêney a.
Wexto ký býzýwandê ma ya çi niyameyê wendený u nuþnayený yan zi weþanayený, ma xo bêzýwan hesýbnayê u hiskerdê. Labýrê ewro wýni niyo u o halo verên werte ra werýþto u výni biyo. Rayê ký veri ma verdý bi, ewro ê heme amey výrnayený. Rayê xo zanayený, raþt u netewibiyayený kewti ma ver u hisê pê ra heskerdený kewti ma zeri. Dýha raþtê cý, bi semedê pêsýnasnayený, jewbiyayený, piyakerdený, pê ra heskerdený, qandê meselandê xo serehewadayený, xoverdayený, qedýr u qimetê pê gýrotený, dayený u zanayený.
Bý Kültür u zýwandê xo ya kes pê ra beno nezdi u kewno têmiyan. Warê do hera u germa paþti dano pê, pê rê wýhêr výjýyêno u pê miyan dý jiyan keno. Heme ca u heme Mýletan miyan dý zi no wýna yo u wýna zi biyo.
Wexto ký mý xo Mýlet u netewi nêzanayê, yan hisnêkerdê, mý dý xo dý nýzmeyê, kemeyê, bêwýhêreyê u werdiyeyê hiskerdê. Mý nêwetardê akerde akerde cýwatan miyan dý roþa, qalê Mýlet u waþtenandê inan býkera u derdanê xo biyara zýwan. Xo Mýletan miyan dý insanê do teniya, pêser pelýxnaye u sêkür diyê u hiskerdê. Bý raþtey kes wexto, ký zýwan nêzano kes qet çiyê niyo u çiyê nino hesýbnayený.
Zýwandê xo ser o gýrweynayený, kendený, mýleta xo ra perskerdený, pa qýseykerdený u qandê mýsnayený hewl xo dayený þexsiyetê dano kesi. Nameyê kesiyê heqiqi nano kesiya, u beno semedê Mýlet a xo miyan dý ca gýrotený, karkerdený u merdýmê do itibar pa biyayený. Qandê coy zi rolê do zahf gýrd kaykeno u tesirê do bêsinor jiyandê kesi ser o u mýletý miyan dý verdano.
Zýwan, zýwani ser o gýrweynayený, karardený, pa nuþnayený u pa weþan vetený tesirê do zahf gýrd Mýleta ma ser o verda u bi semedê xo rê wýhêr výjyayený u zahf çiyandê binan.
Mesela Mýlet a ma miyan dý ê ký verê ney çend seri pê ra hesnêkerdê, pê ra duri mendê, an zi dayen u gýrotena cý pê hetý çýnêbi, yan zi zahf qýtý bi, ya zi qontak pê hetý nêrona bý, ê heme ardi pê hetý u bi semedê piya karkerdený u piya gýrweynayený.
Verê ney çend seri çep u rastê Mýlet a ma, karker u kardayanê ma, axa u cýtêranê ma, Sükýj u Dewýjanê ma býrýhatey, nefes u ülqê do heraya u kêfweþey miyan dý niyameyê an zi nêþayê birê pê hetý, piya roþê, fýkýr, vatený u waþtanê xo pê rê akerde akerde vajê. Meselanê xo müþewre býkerê u qandê çareserkerdený býgeyrê ray u neqebi.
Labýrê ewro wýni niyo, ewro ê yê yenê pê hetý, piya pýlatformi výrazenê u akerde akerde fýkranê xo pê rê vanê, xo miyan dý niqaþ kenê u heme piya Mýlet u welatê xo parêznenê. No zi tesirê do gýrd insanandê ma ser o u mýletandê Dýnyay miyan dý verdano. Dêmek heme ray Zýwan, Kültür, Edet u netewi biyayený miyan ra ravêrenê.
Çaredê jew Mýlet a nênuþneno, ka kamci Mýlet u Welat ra yo. Mýleti bý zýwan, Kültür, Edet u Toreyandê xo ya pê ra (cê ra) yenê sýnasnayený u abýrnayený. Eger nê nêbê ma pê ra ninê abýrnayený u kes nêzano ka kam kam o, yan zi kamci Mýlet u Welat ra yo.
Bý ninan a Mýleti yenê sýnasnayený, bý ninan a pê miyan dý jiyan kenê u bý ninan a pê dý danê u gênê. Zýwan kesi nezdi pê keno u ano pê hetý u beno sedemê pê müdafakerdený, pê pawýtený u paþti pê dayený. Zýwanê ma zi nê tesiri ma ser o kerdi u hewna zi hetê raveya o yo beno.
Zýwanê kesi býbo, kes tým Býlbýlo.
Zýwanê kesi çýnê bo kes ker u lalo.
Bêzýwaney heyran tým derd u külo.
Dermanê cý fýna o zýwano, zýwano.
